تقسیم بندی لنزهای دوربین مداربسته بر اساس مکانیزم کار و نوع کاربری:
1.      لنزهای fix
1.1.  لنزهای fix صنعتی
1.2.  لنزهای fix مینی کمرا
2.      لنزهای varifocal (فاصله کانونی متغییر)
3.      لنزهای motorize(موتور دار)
 
یکی از مهمترین قسمت های طراحی سیستم مداربسته انتخاب نوع لنز است.
چرا؟
همان طور که گفته شد ccd نور را توسط لنز گرفته تبدیل به پالس های الکتریکی کرده(0 or -12 v) و تحویل سرور مانیتورینگ می دهد، سرور مانیتورینگ طبق پروتکل خاصی، این پالس ها را گرفته و دوباره تبدیل به تصویر می کند و نمایش می‌دهد.
اگر نور مناسبی بهCcd  نرسد به طبع نمی تواند تصویر مناسبی بدهد یعنی اگر از یک لنز، با کیفیت نامناسب استفاده کنید تصویر مناسبی نخواهید داشت.
فرض می کنیم از یک دوربین فوق العاده حرفه ای با رزولوشن بسیار بالا استفاده شود وقتی نور مناسبی از طرف لنزبه سمتccd  هدایت نشود، به طبع ccd نمی تواند تصویر مناسبی ارسال کند چرا که کل نوری که به ccd می رسد از لنز عبور و در صورت نامناسب بودن لنز،خواص، شکست، چگونگی نور عبوری از آن تغییر کرده و لذا ccd  بر اساس ورودی های غلط، تصویر نامناسبی را ارسال می کند.
بعد از انتخاب لنز مناسب از نظر کیفیت نوبت به انتخاب لنز مناسب و کارا از نظر زاویه و عمق دید می شود، یکی دیگر از مواردی که در انتخاب لنز مهم است انتخاب لنز با فاصله کانونی مناسب است چرا که فاصله کانونی لنز بیان گر زاویه و عمق دید لنز است که هر چه این عدد (فاصله کانونی بر حسب میلی متر) بزرگتر باشد عمق دید لنز بیشتر و هر چه کوچکتر باشد زاویه دید لنز بیشتر است. 
به عبارتی زاویه دید با عمق دید نسبت عکس دارند، هر چه زاویه دید بالاتر رود عمق دید پایین تر می آید و هر چه زاویه دید پایین تر بیاید عمق دید بالاتر می رود.
لازم به ذکر است لنز wide به دلیل زاویه دید بالا انتخاب می شود نه به دلیل عمق دید پایین و به همین ترتیب لنز های tele (لنزهایی با فاصله کانونی بالا) به دلیل عمق دید بالا.
در تمامی لنز ها یک بخش به نام آیریز وجود دارد که کار آن تنظیم نور عبوری از لنز (در محیط ها و ساعات مختلف شبانه روز) می باشد. در برخی از لنز ها، آیریز به صورت خود کار تنظیم می گردد (Auto iris) ودوربین هایی که از این سری لنز ها استفاده می کنند قادر خواهند بود در تمامی ساعات شبانه روز تصویری کاملا واضح و ایده‌آل را به سرور ارسال کنند. در برخی دیگر از لنزها آیریز به صورت دستی تنظیم می گردد (manual iris) و دوربین هایی که از این سری لنز ها استفاده می کندد فقط قادر خواهند بود در نوری تصویر شفاف و واضح ارائه دهند که آیریز آن ها بر اساس آن تنظیم گشته است و با تغییر نور نسبت به میزان تغییر، تصویر از حالت عادی خارج می شود.
لنز های فیکس دوربین مداربسته
لنزهایی هستند که فاصله کانونی آنها کاملا ثابت بوده و به واسطه فاصله کانونی ثابت عمق و زاویه دید کاملا ثابتی را دارا می باشند. این لنزها با یک عدد برحسب میلی متر نشان داده می شود. مثلا لنز فیکس 2.8 mm و همان طور که گفته شد این فاصله کانونی (2.8 mm)، بیان گر زاویه دید (حدود 150 درجه) و عمق دید (حدود 8 متر) می باشد.
لازم به ذکر است لنز های فیکس (board mount، cs mount) در مواقعی انتخاب می شوند که زاویه و عمق دید مناسب دقیقا مشخص باشد.
 
لنزهای varyfocal دوربین مداربسته (فاصله کانونی متغییر)
این لنز ها دارای فاصله کانونی متغییر بوده و به واسطه این فاصله کانونی متغییر زاویه دید و عمق دید متغییری را در بازه فاصله کانونی دارا می باشند این سری از لنزها عموما با دو عدد فاصله کانونی معرفی می شوند.
مثلا لنز  5~50 که فاصله کانونی آن از 5mm تا 50mm می باشد.
تمامی لنز های varifocal یک فاصله کانونی اولیه دارند و یک فاصله کانونی ثانویه که فاصله دو عدسی لنز از یکدیگر را نشان می دهد.
وقتی می گوییم لنز 5~50 یعنی فاصله کانونی لنز از 5 میلیمتر تا 50 میلیمتر قابل تغییر و تنظیم است و به اصطلاح نسبتا اشتباه ولی رایج یعنی اینکه وقی لنز در حالت 50 قرار می گیرد فاصله 50 متری را تا 1 متر نزدیک می کند. ولی در واقع این طور نیست،  بر اساس یک سری محاسبات فاصله 50 متری را در فاصله 20/1 نشان می دهد ولی به علت سهولت انتخاب لنز و درک بیشتر لنز می گویند که فاصله 50 متری را می‌آورد در فاصله 1 متری. به طور خلاصه در عوام از فرمول زیر برای محاسبه می شود.
بزرگنمایی = فاصله کانونی/ مسافت
لازم به ذکر است به دلیل دستی (manual) بودن فاصله کانونی در لنز های varifocal، این لنزها پس از اعمال تغییرات و انتخاب و تنظیم فاصله کانونی مناسب و کارا تبدیل به یک لنز فیکس با فاصله کانونی تنظیم شده می شوند و این تغییرات فاصله کانونی به صورت دستی به کاربر (فقط) این امکان را می دهد که بتوانند فاصله کانونی کارا را (زاویه و عمق دید مناسب را) در بازه‌ی از پیش تعیین شده لنز انتخاب و تنظیم کند.
هر لنز varifocal دارای دو اهرم است که در یکی این اهرم ها مربوط به تغییر مکان عدسی دوم (فاصله کانونی) بوده و اهرم دیگر مربوط به تنظیم فاصله عدسی اول تا ccd (تنظیم وضوح و شفافیت تصویر) می باشد. به طور خلاصه لنزهای varifocal دارای focus خودکار نبوده و بعد از اعمال هر گونه تغییری در محل قرارگیری عدسی دو (فاصله کانونی) نیاز به تغییر محل قرارگیری عدسی اول نیز هست (manual focus).
این لنزها در مواقعی انتخاب می شوند که در هنگام طراحی اولیه قادر به انتخاب دقیق زاویه دید و عمق دید مناسب نباشیم و در این حالت به طبع نمی توان فاصله کانونی مناسب را انتخاب کرد. (نمی توان از یک لنز fix استفاده کرد) لذا برای انتخاب این فاصله کانونی نیاز به یک بازه‌ی فاصله کانونی است، که لنزهای varifocal این بازه را در اختیار کاربران قرار می دهند.
لنزهای motorizeدوربین مداربسته 
این لنزها از نظر امکان تغییر محل عدسی ها و در نتیجه تغییر فاصله کانونی لنز (تغییر بزرگنمایی، زاویه دید و عمق دید) و وضوح تصویر دقیقا مشابه لنزهای varifocal بوده با این تفاوت که فاصله کانونی آنها با دستگاه های کنترل از راه دور و توسط موتور داخل لنز تغییر می کند و تغییر مکان عدسی اول جهت وضوح و شفاف سازی تصویر کاملا به صورت خودکار و هوشمند انجام می گیرد. لنزهای motorize عموما مانند لنز های varifocal با دو عدد فاصله کانونی بر حسب میلی متر معرفی می شوند. و در حالت تجاری به صورت یک عدد کنار x هم نمایش داده می شوند. مثلا لنز motorize  34x که این عدد معرف قدرت بزرگنمایی لنز بوده که حاصل تقسیم فاصله کانونی اولیه لنز (حالت wide) و فاصله کانونی نهایی لنز (حالت tele) می باشد.
میزان بزرگنمایی در لنزهای motorize [دقیقا مشابه لنزهای varifocal] به صورت تجاری و در بین عوام از فرمول زیر محاسبه می شود.
بزرگنمایی = فاصله کانونی/ مسافت
البته این محاسبه بر اساس بیشترین فاصله کانونی در لنزهای   motorize مرسوم تر است:
(فاصله قرار گیری جسم تا دوربین) بزرگنمایی = مسافت / بیشترین فاصله کانونی
لازم به ذکر است لنزهای motorize تقریبا منسوخ شده اند به این دلیل که وقتی لنز در حالت tele قرار می گیرد (بیشترین فاصله کانونی و دورترین حالت عدسی دوم نسبت به عدسی اول) زاویه دید بسیار محدود شده و برای جبران این ضعف و پوشش بیشتر محیط نیاز به حرکت دوربین و استفاده از پایه های گردان می باشد و به دلیل منسوخ شدن پایه های گردان و بالا رفتن قیمت نهایی یک مجموعه کامل (لنز motorize + دوربین + کاور out door + فن + هیتر +پایه گردن + دستگاه کنترلر)  به ندرت از این گونه لنزها استفاده می شود (مگر در شرایط بسیار خاص). و در حال حاضر دوربین های اسپید دام (سر فصل مربوطه مفصلا درباره آن بحث خواهیم کرد) جایگزین این مجموعه شده اند که علاوه بر امکانات فوق العاده بیشتر (سرعت بالاتر چرخش، قابلیت برنامه ریزی دقیق و حرفه ای، امکان اتصال حسگرها و ...) دارای قیمت فوق العاده پایین تری نیز می باشند.